
Γράφει ο Αλέξανδρος Καρράς
Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’:
Η ανήθικη παραχάραξη της ιστορίας
από μαρξιστές, νεοπαγανιστές και νεοναζί
Ο Πατριάρχης Γρηγόριος ο Ε’ υπήρξε μάρτυρας της Πίστης και του Γένους των Ελλήνων. Κρεμάστηκε από τους Τούρκους και το νεκρό του σώμα πετροβολήθηκε από τους Εβραίους και, εν συνεχεία, το περιέφεραν στους δρόμους ρίχνοντάς το εν τέλει στον Κεράτιο Κόλπο. Ο εθνικός μας ποιητής Αριστοτέλης Βαλαωρίτης έγραψε το ποίημα «Ο ανδριάς του αοιδίμου Γρηγορίου του Ε΄» προς τιμήν του πατριάρχη για τα αποκαλυπτήρια του ανδριάντα του που τοποθετήθηκε μπροστά στο Πανεπιστήμιο των Αθηνών το 1872. Σε έναν στίχο έγραφε «Χτυπάτε πολεμάρχοι, μη λησμονείτε το σχοινί του πατριάρχη».
Σημειώνω, επίσης, ότι ο Δημήτρης Λιαντίνης έφτασε σε σημείο ύβρεως κι απαξίωσης του μάρτυρα της Πίστης και του Γένους γράφοντας στη «Γκέμμα» του: «Ποιος είναι ο Γρηγόριος ο Ε’; Είναι ο πατριάρχης που βλέπουμε τον ανδριάντα του μπροστά στο εθνικό πανεπιστήμιο. Δίπλα στο Ρήγα. Πού ξανακούστηκε τέτοιο κυλώνειο άγος! Ο Λεωνίδας κι ο Εφιάλτης αγκαλιά. Η ελληνική σχιζοφρένεια αγαλματοποιημένη μπροστά στα πόδια της ελληνικής παιδείας. Μπροστά στο αγνό βάθρο του μέλλοντος των παιδιών μας. Αυτή η συμβολική στιγμή και εικόνα, ο Γρηγόριος Ε’ δίπλα στο Ρήγα μπροστά στο πανεπιστήμιο, είναι το σύμβολο παλλάδιο της μουλαροσποράς μας».
Το συγκεκριμένο απόσπασμα έχει αναπαραχθεί υπερβολικά κι έχει δημιουργήσει λανθασμένες εντυπώσεις, παντελώς ανιστόρητες κι ανήθικες επιθέσεις κατά της μνήμης του πατριάρχη Γρηγορίου. Αλλά όλο αυτό δεν σταματάει εκεί και γίνεται χειρότερο όταν εργαλειοποιούν λεγόμενα του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη, πάντα αλλοιωμένα κι επιλεγμένα έτσι ώστε να ισχυροποιήσουν το αφήγημά τους για τον «προδοτικό» ρόλο της Εκκλησίας κατά την τουρκοκρατία.
Υπάρχουν πολλές διάσημες ρήσεις του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Κάποιες εξ αυτών χρησιμοποιούνται όμως κατά το δοκούν για να δημιουργήσουν εντυπώσεις αρνητικές για την ορθόδοξη πίστη των Ελλήνων. Την προπαγάνδα αυτοί την έχουν ασκήσει οι μαρξιστές, οι νεοναζί και οι νεοπαγανιστές.
Την παραχάραξη, δηλαδή την αλλοίωση και την διαστρέβλωση του πραγματικού νοήματος των λόγων του Γέρου.
Έχουν απομονώσει φράση του από τον Λόγο του στη Πνύκα, τον οποίο εκφώνησε το 1838 στους Γυμνασιοπαίδες για να στηρίξουν την κατηγορία τους εναντίον της Εκκλησίας. Το απόσπασμα που αναπαράγουν είναι το ακόλουθο: «Σὰν εἶδε τοῦτο ὁ σουλτάνος, διόρισε ἕνα βιτσερὲ [ἀντιβασιλέα], ἕναν πατριάρχη, καὶ τοῦ ἔδωσε τὴν ἐξουσία τῆς ἐκκλησίας. Αὐτὸς καὶ ὁ λοιπὸς κλῆρος ἔκαμαν ὅ,τι τοὺς ἔλεγε ὁ σουλτάνος».
Αυτή η φράση όταν απομονώνεται διαβάζεται ποικιλοτρόπως. Μπορεί κάποιος να ισχυριστεί ότι ο Κολοκοτρώνης κατηγορεί την Εκκλησία και τον πατριάρχη. Θα το έκανε αυτό ενώπιον των Γυμνασιοπαίδων την ώρα που τους μιλούσε και τους συμβούλευε να προστατεύσουν την πίστη και την θρησκεία για την οποία πολέμησαν αυτός και οι άλλοι αγωνιστές; Αυτό θα κλόνιζε τους νέους που τον άκουγαν και θα αμφισβητούσαν την πίστη στον Χριστό. Γνωρίζουμε πολύ καλά πόσο σοφός ήταν ο Θοδωράκης Κολοκοτρώνης. Ο Γέρος το μόνο που έκανε ήταν να αναφέρει ότι στα χρόνια της σκλαβιάς οι Μουσουλμάνοι δεν κατάφεραν δια της βίας να αλλάξουν την πίστη των Ελλήνων και γι’ αυτό διόρισαν Πατριάρχη τον οποίο ήλεγχαν. Και είναι λογικό, ήταν κατακτητές και στον κατακτητή πόση αντίσταση θα μπορούσε να φέρει ο κλήρος; Ας δούμε ολόκληρο το απόσπασμα:
«Ὕστερα ἦλθαν οἱ Μουσουλμάνοι καὶ ἔκαμαν ὅ,τι ἠμποροῦσαν, διὰ νὰ ἀλλάξῃ ὁ λαὸς τὴν πίστιν του. Ἔκοψαν γλῶσσες εἰς πολλοὺς ἀνθρώπους, ἀλλ᾿ ἐστάθη ἀδύνατο νὰ τὸ κατορθώσουν. Τὸν ἕνα ἔκοπταν, ὁ ἄλλος τὸ σταυρό του ἔκαμε. Σὰν εἶδε τοῦτο ὁ σουλτάνος, διόρισε ἕνα βιτσερὲ [ἀντιβασιλέα], ἕναν πατριάρχη, καὶ τοῦ ἔδωσε τὴν ἐξουσία τῆς ἐκκλησίας. Αὐτὸς καὶ ὁ λοιπὸς κλῆρος ἔκαμαν ὅ,τι τοὺς ἔλεγε ὁ σουλτάνος».
Ο Γέρος είπε ξεκάθαρα ότι εξαιτίας της ισχυρής πίστης των Ελλήνων, ο σουλτάνος απελπίστηκε και όρισε πατριάρχη παραχωρώντας του την εξουσία της εκκλησίας. Και στον ίδιο λόγο συμβουλεύει τους Γυμνασιοπαίδες να κρατήσουν την πίστη τους:
«Πρέπει να φυλάξετε τὴν πίστη σας καὶ νὰ τὴν στερεώσετε, διότι, ὅταν ἐπιάσαμε τὰ ἄρματα, εἴπαμε πρῶτα ὑπὲρ πίστεως καὶ ἔπειτα ὑπὲρ πατρίδος. Ὅλα τὰ ἔθνη τοῦ κόσμου ἔχουν καὶ φυλάττουν μία Θρησκεία. Καὶ αὐτοί, οἱ Ἑβραῖοι, οἱ ὁποῖοι κατατρέχοντο καὶ μισοῦντο καὶ ἀπὸ ὅλα τὰ ἔθνη, μένουν σταθεροὶ εἰς τὴν πίστη τους».
Και κλείνοντας τον λόγο του συμβούλευσε να έχουν θεμέλιο της πολιτείας μεταξύ άλλων και την θρησκεία:
«…πρέπει νὰ ἔχετε ὡς θεμέλια της πολιτείας τὴν ὁμόνοια, τὴν θρησκεία, τὴν καλλιέργεια τοῦ θρόνου καὶ τὴν φρόνιμον ἐλευθερία».
Ειδικά οι νεοναζί και οι νεοπαγανιστές σκόπιμα αποκρύπτουν την έναρξη του λόγου του Κολοκοτρώνη, όπου ισχυρίζεται ότι οι αρχαίοι Έλληνες ήταν ειδωλολάτρες κι ότι με τον ερχομό του Χριστού οι λαοί σταμάτησαν να προσκυνούν τα είδωλα:
«Εἰς τὸν τόπον, τὸν ὁποῖον κατοικοῦμε, ἐκατοικοῦσαν οἱ παλαιοὶ Ἕλληνες, ἀπὸ τοὺς ὁποίους καὶ ἡμεῖς καταγόμεθα καὶ ἐλάβαμε τὸ ὄνομα τοῦτο. Αὐτοὶ διέφεραν ἀπὸ ἡμᾶς εἰς τὴν θρησκείαν, διότι ἐπροσκυνοῦσαν τὲς πέτρες καὶ τὰ ξύλα. Ἀφοῦ ὕστερα ἦλθε στὸν κόσμο ὁ Χριστός, οἱ λαοὶ ὅλοι ἐπίστευσαν εἰς τὸ Εὐαγγέλιό του, καὶ ἔπαυσαν νὰ λατρεύουν τὰ εἴδωλα. Δὲν ἐπῆρε μαζί του οὔτε σοφοὺς οὔτε προκομμένους, ἀλλ᾿ ἁπλοὺς ἀνθρώπους, χωρικοὺς καὶ ψαράδες, καὶ μὲ τὴ βοήθεια τοῦ Ἁγίου Πνεύματος ἔμαθαν ὅλες τὲς γλῶσσες τοῦ κόσμου, οἱ ὁποῖοι, μολονότι ὅπου καὶ ἂν ἔβρισκαν ἐναντιότητες καὶ οἱ βασιλεῖς καὶ οἱ τύραννοι τοὺς κατέτρεχαν, δὲν ἠμπόρεσε κανένας νὰ τοὺς κάμῃ τίποτα. Αὐτοὶ ἐστερέωσαν τὴν πίστιν».
Μια ακόμα παραχάραξη είναι η φράση που πιστώνεται στον Κολοκοτρώνη κι η οποία δήθεν απευθύνεται στον εξόριστο στο Άγιον Όρος πατριάρχη Γρηγόριο Ε’, γραμμένη υποτίθεται στα 1807: «Εσύ μου ‘γραψες την προδοσία στο χαρτί αλλά εγώ θα σου τη γράψω στο κούτελο». Την βρίσκουμε σε δημοσίευμα του Ριζοσπάστη σε κείμενο κάποιου Λευτέρη Κωνσταντινίδη με τίτλο «Ζήτω το αφορισμένο 1821!» στις 23 Μαρτίου του 2007 (rizospastis.gr/story.do?id=3975663)
Αυτή η φράση όμως ΔΕΝ ανήκει στον Κολοκοτρώνη, αλλά στον Γεώργιο Καραϊσκάκη. Ο γιος της καλογριάς την ξεστόμισε απευθυνόμενος προς τον Αλέξανδρο Μαυροκορδάτο μετά την άδικη δίκη για δήθεν προδοσία που του έστησε ο πρώτος. Στο βιβλίο του Δημήτρη Φωτιάδη με τον τίτλο «Καραϊσκάκης» (1987) στην σελίδα 362 διαβάζουμε: «Ε , ωρέ Μαυροκορδάτε, εσύ την προδοσία μου την έγραψες στο χαρτί, μα εγώ ελπίζω γρήγορα να σου τη γράψω στο κούτελο, να φανεί ποιος είσαι! Χτυπά με τα τέσσερα δάχτυλα το κούτελό του και κι έδειξε τον Μαυροκορδάτο: “Εδώ!”, του είπε».


Ο ίδιος ο Κολοκοτρώνης αναφέρεται στο τέχνασμα του πατριάρχη να αφορίσει τους επαναστάτες το 1805 προκειμένου να σώσει τον λαό της Πελοποννήσου από την οργή του σουλτάνου. Παρατηρούμε ότι δεν εκφράζει καμία κατηγορία εναντίον του Γρηγορίου του Ε’ γι’ αυτό. Ήταν μάλιστα ημέρες που αρνήθηκε να πολεμήσει για τον Ναπολέοντα. Μάλιστα οι Γάλλοι δεν επιθυμούσαν την επανάσταση των Ελλήνων, όπως αναφέρει ο Γέρος. Παραθέτω το εν λόγω απόσπασμα με την διήγηση του Γέρου:
«Οἱ Τοῦρκοι βλέπουν αὐτὰ τὰ κινήματα καὶ γράφουν ἀναφορὰς εἰς τὸν Σουλτάνον, καὶ τοῦ ἐξηγοῦν τὰς ὑποψίας των. Ὁ Σουλτάνος λαμβάνει τὴν ἰδέαν νὰ κόψει τὸν λαόν. Ὁ Πατριάρχης κάμνει παρατηρήσεις καὶ λέγει: «Τί πταίει ὁ λαός; Νὰ σκοτώσωμεν τοὺς πρωταιτίους, τοὺς κακούς». Καὶ τὸν ἀντισκόβει. Ἡ ἀναφορὰ τῶν Τούρκων συμφωνεῖ μὲ τὰς πληροφορίας τοῦ Καμπινέτου τῆς Γαλλίας, ὅτι νὰ χαλάσουν τοὺς Καπεταναίους, τοὺς λεγομένους κλέφτας, καὶ τοὺς Καπεταναίους τῶν καραβιῶν, διατὶ μία ἡμέρα ἠμποροῦν νὰ κάμουν ἐπανάστασιν. Τότε κάμνει ἕνα φερμάνι ὁ Σουλτάνος νὰ σκοτώσουν τοὺς κλέφτας. Ἀφοριστικὸ ἔρχεται τοῦ Πατριάρχου διὰ νὰ σηκωθεῖ ὅλος ὁ λαός, καὶ ἔτζι ἐκινήθηκεν ὅλη ἡ Πελοπόννησος, Τοῦρκοι καὶ Ρωμαῖοι, κατὰ τῶν Κολοκοτρωναίων. Τὸν Αὔγουστον ὑπῆγα εἰς Ζάκυνθον».
Στο βιβλίο του Γενναίου Κολοκοτρώνη «Ἑλληνικά ὑπομνήματα, ἠτοι Ἐπιστολαί και διάφορα ἐγγραφα ἀφορώντα την Επανάσταση» (1856) στη σελίδα 11, αλλά και στο βιβλίο του Ιωάννη Φιλήμων «Δοκίμιον ιστορικόν: Περί της Ελληνικής Επανάστασης» (1859) στη σελίδα 310 βρίσκουμε μια ολόκληρη επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη προς τον Θεόδωρο Κολοκοτρώνη γραμμένη στις 29 Ιανουαρίου του 1821. Με αυτή την επιστολή ο Αλέξανδρος Υψηλάντης πληροφορούσε τον Κολοκοτρώνη σχετικά με τους αφορισμούς του Γρηγορίου του Ε’: «Ο μέν Πατριάρχης βιαζόμενος παρά της Πόρτας σας στέλλει αφοριστικά και εξάρχους, παρακινώντας σας να ενωθήτε με την Πόρταν, εσείς όμως να τα θεωρήτε ταύτα ως άκυρα, καθότι γίνονται με βίαν και δυναστείαν και άνευ θελήσεως του Πατριάρχου».

Ο Αλέξανδρος Υψηλάντης στο Ρύμνικο, στις 8 Ιουνίου του 1821, εξέδωσε μάλιστα την ακόλουθη διαταγή απευθυνόμενος στους στρατιώτες του, όπου τους κατηγορούσε για προδοσία κατά του Θεού και της Πατρίδας κι αναφερόταν στο ιερό αίμα των σφαγιασθέντων πατριαρχών και αρχιερέων:
«Στρατιώται! Όχι! δεν μολύνω πλέον το ιερόν, το τίμιον τούτο όνομα εις τα υποκείμενά σας. Άνανδροι αγέλαι λαών. Αι προδοσίαι σας, αι επιβουλαί σας με βιάζουσι να σας αποχωρισθώ. Εις το εξής κάθε δεσμός μεταξύ υμών και εμού κόπτεται· βαθείαν μόνον εις την ψυχήν μου θα φέρω την εντροπήν ότι σας εδιοικούσα. Επατήσατε τους όρκους σας, επροδόσατε θεόν και πατρίδα, επροδόσατε και εμέ την στιγμήν καθ’ ην ήλπιζα ή να νικήσω ή να συναποθάνω μαζή σας ενδόξως. Σας αποχωρίζομαι λοιπόν· τρέξατε εις τους Τούρκους τους μόνους αξίους των φρονημάτων σας, εξέλθετε από τα δάση, καταβήτε από τα βουνά τα άσυλα της ανανδρίας σας, και τρέξατε εις τους Τούρκους, καταφιλήσατε τας χείρας των, από τας οποίας στάζει ακόμη το ιερόν αίμα των κατασφαγέντων απανθρώπως, των κορυφαίων υπουργών της θρησκείας, πατριαρχών, αρχιερέων, και μυρίων άλλων αθώων αδελφών σας. Ναι! τρέξατε, αγοράσατε την σκλαβίαν σας με την ζωήν σας, με την τιμήν των γυναικών και παιδιών σας» (Σπ. Τρικούπης, Ιστορία της Ελληνικής Επανάστασης Α΄ τόμος).

Στην απελευθέρωση της Τριπολιτσάς γνωρίζουμε ότι οι Έλληνες εκδήλωσαν όλη τους την οργή κατά Τούρκων κι Εβραίων. Ο υπασπιστής του Κολοκοτρώνη, ο Φώτιος Χρυσανθόπουλος, ή κατά κόσμον Φωτάκος, περιέγραψε τα γεγονότα αυτά κι επισήμανε ότι οι Έλληνες χριστιανοί εκδικήθηκαν για την προσβολή του νεκρού πατριάρχη τους, του Γρηγορίου του Ε’:
«Οι Εβραίοι τής Τριπολιτσάς καί αυτοί εχάθηκαν μαζύ μέ τούς Τούρκους καί εθανατώθησαν μέ περισσοτέραν εχθρότητα, διότι οι Έλληνες απεστρέφοντο αυτό το Έθνος εκ πατρικής παραδόσεως διά την σταύρωσιν του Ιησού Χριστού, και διά τας νεωστί γενομένας υπ’ αυτών κατά των Ελλήνων ύβρεις είς Κωνσταντινούπολιν καί ιδίως διά τόν εμπαιγμόν τόν οποίον έκαμαν εις τό πτώμα τού απαγχονισθέντος Πατριάρχου Γρηγορίου και δι’ άλλα ακόμη κακά τα οποία αλλού έπραξαν».

Κι ο Βαλαωρίτης στο ποίημά του προς τιμήν του πατριάρχη περιγράφει αυτές τις φρικτές εικόνες του μαρτυρίου του πατριάρχη των Ελλήνων:
Ολόγυρα σου τα βουνά κ’ οι λόγγοι στολισμένοι
το λυτρωτή τους χαιρετούν… Η θάλασσ’ αγριωμένη
από μακρά σ’ εγνώρισε και μ’ αφρισμένο στόμα
φιλεί, πατέρα μου γλυκέ, το ελεύθερο το χώμα,
που σε κρατεί στα σπλάχνα του… Θυμάται την ημέρα,
πατέρα μου, σ’ εδέχτηκε… Θυμάται στο λαιμό σου
το ματωμένο το σχοινί, και στ’ άγιο πρόσωπο σου
τ’ άτιμα τα ραπίσματα… το βόγγο… τη λαχτάρα…
του κόσμου την ποδοβολή… Θυμάται την αντάρα…
την πέτρα, που σου εκρέμασαν… τη γύμνια του νεκρού σου
το φοβερό το ανάβασμα του καταποντισμού σου…
Δεν ελησμόνησε τη γη που σώγινε πατρίδα,
όταν, πατέρα μου, άκαρδοι, γονατισμέν’ οι ξένοι
το αίμα σου έγλυφαν κρυφά στα νύχια του φονιά σου…
Τώρα σε βλέπει γίγαντα, πατέρα, η θάλασσα σου…
Το λείψανο σου το φτωχό, το ποδοπατημένο,
τ’ ανάστησε η αγάπη μας κ’ εδώ μαρμαρωμένο
θα στέκει ολόρθο, ακλόνητο κ’ αιώνια θα να ζήση,
νάναι φοβέρα αδιάκοπη σ’ Ανατολή και Δύση…
Πενήντα χρόνοι πέρασαν σαν νάτανε μια μέρα!…
Τέλος, να θυμίσουμε ότι τον Μάρτιο του 2021 συνελήφθησαν επ’ αυτοφώρω στην Αργυρούπολη δύο νεοναζί την ώρα που βεβήλωναν το γκράφιτι του πατριάρχη Γρηγορίου του Ε’, το οποίο είχε φιλοτεχνήσει ο Εύρυτος. Οι νεοναζιστικές σέχτες έχουν δημοσιεύσει άρθρα αναπαράγοντας πλήθος συκοφαντιών εναντίον του πατριάρχη, ευθυγραμμιζόμενοι απολύτως με την μαρξιστική και νεοπαγανιστική προπαγάνδα, πράγμα που αποδεικνύει την διαλυτική τους δράση εντός του χώρου των εθνικών ιδεών. Η απάντησή μου ήταν τότε η έκδοση του βιβλίου «Μη λησμονείτε το σχοινί του πατριάρχη» (εκδόσεις Έκτωρ), η οποία περιλαμβάνει λόγο του Γ. Τερτσέτη προς τιμήν του Γρηγορίου του Ε’ μαζί με πολλά ακόμα στοιχεία κι αναφορές που αποδεικνύουν την ακεραιότητά του.

