Γράφει ο Αλέξανδρος Καρράς
Με τις εξελίξεις του ουκρανικού έχουν ανοίξει πολλά θέματα και γι’ αυτό είναι μείζονος σημασίας να ανασύρω ένα άρθρο μου από το 2016. Τότε ο σκοπός του συγκεκριμένου άρθρου ήταν να αποδείξει πως δημιουργείται μια παραπληροφόρηση στο διαδίκτυο από τους νεοπαγανιστές κατά του χριστιανισμού. Τώρα σκοπός του είναι να αναδείξει τι πίστευε ο Κοραής για την Δύση και τον παπισμό. Υπάρχει μια φράση που ανήκει στον Αδαμάντιο Κοραή, ή μάλλον δεν ανήκει αλλά παραποιήθηκε το νόημα των γραφομένων του. Η περιβόητη φράση είναι η εξής: «Ω ταλαίπωρος Ελλάς, δεν ανεστήθης εκ του τάφου σου, αλλά ήλλαξες απ’ τον τουρκικόν τάφον εις τον χριστιανικόν». Στην εικόνα βλέπετε το νόμισμα που ίσχυε επί κυβερνήσεως Ιωάννη Καποδίστρια.
Ο Κοραής είχε συγγράψει δύο διαλόγους μιμούμενος τον Πλάτωνα. Ο ένας εξ αυτών λεγόταν Διάλογος περί των ελληνικών συμφερόντων (Δύο Γραικών). Περιλαμβάνει ως θέμα τον Καποδίστρια και την πολιτική του. Σχολιάζεται αρνητικά το νόμισμα που φέρει επάνω το όνομά του Κυβερνήτη και το σύμβολο του Φοίνικα με τον χριστιανικό σταυρό. Από εκεί λοιπόν κατασκεύασαν μια ρήση που δεν ειπώθηκε ποτέ από τον Κοραή. Ιδού το επίμαχο απόσπασμα:
Χ: Μη πιστεύης, φίλε, οσ’ ακούεις κατά του Κυβερνήτου της Ελλάδος, έχει πολλούς εχθρούς. Εν μόνον έργον του δεν μ’ άρεσε, τόνομά του, λέγω, χαραγμένον εις το εθνικόν νόμισμα. Αλλά και τούτο…
Λ: Αλλά και τούτο το κρίνεις τάχα ολίγον; Εγώ τονομάζω Έγκλημα καθοσιώσεως. Τον Ιανουάριον μήνα, έτος 1828, ευωδώθη εις την Ελλάδα, και πριν σχεδόν της τελευτής του έτους στίζει το λουσμένον και ωραϊσμένον από αίματα Ελληνικά της Ελλάδος πρόσωπον με ξένον της Ελληνικής γλώσσης όνομα, και με τον κάκιστον οιωνόν, τον Φοίνικα…
Χ: Ο μυθώδης ΦΟΙΝΙΞ, αναζωογονούμενος από τα ακτίνας του ΑΓΙΟΥ ΠΝΕΥΜΑΤΟΣ, δεν φανερώνει βέβαια μέγαν σεβασμόν εις του Χριστού την θρησκείαν. Αλλά δεν βλέπω τι κακόν οιωνίζεται εις την Ελλάδα.
Λ: Σημαίνει, ότι καθώς η παλιγγενεσία του Φοίνικος είναι μυθώδης, παρόμοια και της Ελλάδος η αναγέννησις είναι μυθολόγημα ψευδέστατον, ότι η ταλαίπωρος Ελλάς δεν ανεστάθη αληθώς, αλλά τάφον μόνον ήλλαξε, και επέρασεν από νεκροθαπτών Τούρκων χείρας εις χριστιανούς νεκροθάπτας. Δε με μέλει όμως τόσον περί του Φοίνικος, όσον με ταράσσει τόνομα επταετούς κυβερνήτου, χαραγμένο εις Ελληνικόν νόμισμα και τούτο το ονόμασα Έγκλημα καθοσιώσεως.
Όπως και σε αυτόν τον διάλογο, έτσι και στον δεύτερο με τίτλο Τι συμφέρει εις την ελευθερωμένην από τους Τούρκους Ελλάδα να πράξη εις τας παρούσας περιστάσεις διά να μη δουλωθεί το γένος σε Χριστιανούς Τουρκίζοντας, ο Κοραής μιλά για την προσπάθεια της Δυτικής Ευρώπης να επιβληθεί στην Ελλάδα. Αυτούς χαρακτηρίζει χριστιανούς τουρκίζοντες, όπως κι ο Μακρυγιάννης έλεγε «ελευθερωθήκαμε από τους Τούρκους και πέσαμε σε ανθρώπους κακορίζικους που ήταν η ακαθαρσία της Ευρώπης».
Ο Κοραής υποστηρίζει στον δεύτερο διάλογο ότι ο Πάπας επιθυμούσε να χαθούν οι Έλληνες: «προτιμά να εξαλειφθώσιν ολότελα από το πρόσωπον της γης, ή και να τουρκίσωσιν όλοι οι Γραικοί, παρά να ζώσι χριστιανοί μη γνωρίζοντες αυτόν κεφαλή της εκκλησίας των». Ο Κοραής τόνιζε μάλιστα ότι ο κυβερνήτης της Ελλάδας δεν θα έπρε να έχει σχέση με την Ρώμη: «μηδ’ ο ηγεμών να έχη καμμίαν σχέσιν με της Ρώμης την αυλήν. Των Ανατολικών την θρησκείαν χρεωστεί να πρεσβεύη όστις επιθυμεί να βασιλεύη εις την Ελλάδα».
Ο Μακρυγιάννης γράφει στα απομνημονεύματά του για ένα Γάλλο περιηγητή που του σύστησε ο Κωλέτης: «Μου λέγει, ένα θα σας βλάψη εσάς, το κεφάλαιον της θρησκείας, οπού είναι αυτείνη η ιδέα ᾿σ εσάς πολύ τυπωμένη» και «Μάθαινα από ανθρώπους τίμιους ότι η κατήχηση των ξένων αναντίον της θρησκείας μας προοδεύει».
Αξίζει να τονιστεί ότι ο Κοραής κατηγορεί τον πολυθεϊσμό και υποστηρίζει πως «μόνη λοιπόν η χριστιανική θρησκεία συμβιβάζεται με κοσμικήν εύνομον πολιτεία». Ο Έλληνας διανοούμενος ήταν υπέρμαχος της ανεξιθρησκείας αλλά επιθυμούσε την απαγόρευση θρησκειών που δοξάζουν την ανατροπή της ηθικής και της πολιτείας. Για την αναγκαιότητα της θρησκείας έλεγε: «διά να έχει ένα έθνος πολιτικάς δόξας ορθάς, απαιτείται να ήναι και αι ηθικαί δόξαι του ορθαί. Διά να τας αποκτήση, πρέπει να σέβεται την διδάσκουσαν αυτάς θρησκείαν». Ο αγράμματος Μακρυγιάννης έλεγε πως «χωρίς αρετή και θρησκεία δεν σκηματίζεται κοινωνία, ούτε βασίλειον».
Ορθόν, διότι χωρίς αρετή, ηθική και θρησκεία σχηματίζονται μόνο κομμουνιστικά ή λιμπεραλιστικά κράτη, όπως συμβαίνει σήμερα δυστυχώς στην Ευρώπη. Mε 400 χρόνια τουρκοκρατίας δεν χάσαμε την ελληνική ταυτότητα, ούτε την θρησκεία. Με 200 χρόνια δυτικής επιρροής δεν ξέρουμε που πατάμε και που βρισκόμαστε. Είχαν δίκιο εκείνοι που προτιμούσαν το τουρκικό φέσι από την παπική τιάρα. Τώρα που η ρωσική αρκούδα ξύπνησε, ας κοιτάμε προς την Ανατολή, εκεί, προς την Πόλη. Τα λόγια της πλώρης, του Ανδρέα Καρκαβίτσα, να μην τα λησμονούμε: «Νά, κοίταξε στὴν Ἀνατολή, Ἐκεῖ βγαίνει ὁ ἥλιος, ἥλιος λαμπρὸς καὶ ἀβασίλευτος—ὁ ἥλιος τοῦ Γένους μας. Ὅποιος δὲν ἔχει μάτια, ἐκεῖνος δὲ βλέπει τὴ χαραυγή· ἐθνικὴ χαραυγή, πόθος καὶ καημὸς αἰώνων ὅλων—ὄχι κουραφέξαλα.»
