
Γράφει ο Αλέξανδρος Καρράς
O Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, έχει δηλώσει ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία «ποτέ δεν υποσχέθηκε να μην επεκταθεί». Σε συνέντευξή του στο Der Spiegel, δήλωσε ότι «δεν έχει υπάρξει ποτέ τέτοια υπόσχεση, δεν υπήρξε ποτέ τέτοια παρασκηνιακή συμφωνία, απλά δεν είναι αλήθεια».
Με δημοσίευμα του Der Spiegel αποκαλύφθηκε πρόσφατα έγγραφο με το οποίο αποδεικνύεται ότι το ΝΑΤΟ είχε πράγματι εγγυηθεί στην ΕΣΣΔ ότι δεν θα επεκταθεί προς τα ανατολικά. Σύμφωνα με την αποκάλυψη αυτή μπορεί να υποθέσει κανείς ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, είτε ψεύδεται είτε δεν γνωρίζει τίποτα για τις υποσχέσεις αυτές περί μη στρατιωτικής επέκτασης κατόπιν επανενώσεως της Γερμανίας προς τα ανατολικά.
Το έγγραφο, όπως διευκρίνισε το Der Spiegel, ανακαλύφθηκε στα Βρετανικά Εθνικά Αρχεία από τον Αμερικανό πολιτικό επιστήμονα, καθηγητή του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, Τζόσουα Σίφρινσον. Προηγουμένως, το έγγραφο χαρακτηριζόταν ως «απόρρητο», αλλά στη συνέχεια αποχαρακτηρίστηκε. Πρόκειται για τα πρακτικά μιας συνάντησης μεταξύ των πολιτικών διευθυντών των υπουργείων Εξωτερικών της Αγγλίας, της Γαλλίας και της Γερμανίας, η οποία έλαβε χώρα στις 6 Μαρτίου 1991 στη Βόννη. Το θέμα της αφορούσε την ασφάλεια στην Κεντρική και Ανατολική Ευρώπη.
Το δημοσίευμα του Der Spiegel ενισχύει τους ισχυρισμούς των ρωσικών αρχών ότι μετά την επανένωση της Γερμανίας είχε δοθεί η υπόσχεση στην Σοβιετική Ένωση ότι το ΝΑΤΟ δεν θα επεκτεινόταν ανατολικώς. Ο Βλαντιμίρ Πούτιν έχει δηλώσει ότι η Μόσχα «εξαπατήθηκε, εξαπατήθηκε κατάφωρα» από τις δυτικές χώρες, οι οποίες είχαν υποσχεθεί ότι η Βορειοατλαντική Συμμαχία δεν θα επεκταθεί «ούτε μια ίντσα προς τα ανατολικά». Ο Κίσσινγκερ είχε υποστηρίξει την άποψη ότι το ΝΑΤΟ δεν έπρεπε να επεκταθεί στα ρωσικά σύνορα, ενώ ο Μπάιντεν από το 1997 είχε δηλώσει ότι μόνο στην περίπτωση που το ΝΑΤΟ έφτανε στα ρωσικά σύνορα θα ξεσπούσε πόλεμος από την πλευρά της Ρωσίας. Παρόλα αυτά ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, υποστήριξε ότι κανείς δεν είχε δώσει τέτοιες υποσχέσεις στη Σοβιετική Ένωση.
Από το έγγραφο γίνεται σαφές στους Βρετανούς, τους Αμερικανούς, τους Γερμανούς και τους Γάλλους ότι η ένταξη της Ανατολικής Ευρώπης στο ΝΑΤΟ ήταν «απαράδεκτη».
Σύμφωνα με το σημείωμα, ο πολιτικός διευθυντής του γερμανικού υπουργείου Εξωτερικών, Jurgen Hrobog, το υποστήριξε ως εξής: «Κάναμε σαφές στις διαπραγματεύσεις 2 συν 4 ότι δεν επεκτείνουμε το ΝΑΤΟ πέρα από τον Έλβα. Επομένως, δεν μπορούμε να προσφέρουμε στην Πολωνία και σε άλλους την ένταξη στο ΝΑΤΟ». Σύμφωνα με τον Jurgen Hrobog, αυτή η θέση συμφωνήθηκε με τον ομοσπονδιακό καγκελάριο Helmut Kohl και τον υπουργό Εξωτερικών Hans-Dietrich Genscher.
Ο εκπρόσωπος των ΗΠΑ Raymond Seitz, όπως αναφέρει το έγγραφο, συμφώνησε: «Κάναμε σαφές στη Σοβιετική Ένωση – στις συνομιλίες 2 συν 4, καθώς και σε άλλες διαπραγματεύσεις – ότι δεν σκοπεύουμε να επωφεληθούμε από την απόσυρση των σοβιετικών στρατευμάτων από την Ανατολική Η Ευρώπη… Το ΝΑΤΟ δεν πρέπει να επεκταθεί προς τα ανατολικά ούτε επίσημα ούτε ανεπίσημα.
Οι συμμετέχοντες στη συνάντηση συμφώνησαν να ενισχύσουν τη σταθερότητα και την ασφάλεια της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης μέσω διμερών συμφωνιών με τις χώρες της περιοχής και στο πλαίσιο της Διάσκεψης για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΔΑΣΕ).

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν είχε απαντήσει εκτενώς σε ένα ερώτημα σχετικά με το ΝΑΤΟ και την επέκτασή του στην συζήτηση της Λέσχης Valdai για το 2021 που έγινε τον Οκτώβριο του 2021:
«Σκεφτείτε τι συνέβη στα τέλη της δεκαετίας του 1980 – αρχές της δεκαετίας του 1990 (δεν θα πω ολόκληρη την ιστορία τώρα, αν και μόλις με κάνατε να σκεφτώ να μιλήσω περισσότερο για αυτό), όταν όλοι μας διαβεβαίωσαν ότι η επέκταση της υποδομής του ΝΑΤΟ προς τα ανατολικά μετά την ένωση της Γερμανίας ήταν εντελώς εκτός θέματος. Η Ρωσία θα μπορούσε να είναι απολύτως σίγουρη για αυτό, τουλάχιστον, έτσι είπαν. Αλλά αυτές ήταν δημόσιες δηλώσεις. Τι συνέβη στην πραγματικότητα; Είπαν ψέματα. Και τώρα μας προκαλούν να δημιουργήσουμε ένα έγγραφο που στην πραγματικότητα το έλεγε αυτό.
Επέκτειναν το ΝΑΤΟ μία φορά και μετά το επέκτειναν δύο φορές. Ποιες είναι οι στρατιωτικές-στρατηγικές συνέπειες; Οι υποδομές τους πλησιάζουν. Τι είδους υποδομή; Ανέπτυξαν συστήματα ABM (αντιπυραυλικών) στην Πολωνία και τη Ρουμανία, χρησιμοποιώντας εκτοξευτές Aegis, όπου μπορούν να φορτωθούν Tomahawks, συστήματα κρούσης. Αυτό μπορεί να γίνει εύκολα, με το πάτημα ενός κουμπιού. Απλώς αλλάξτε το λογισμικό – και αυτό είναι όλο, κανείς δεν θα το προσέξει καν. Εκεί μπορούν επίσης να αναπτυχθούν πύραυλοι μεσαίου και μικρού βεληνεκούς. Γιατί όχι; Αντέδρασε κανείς στη δήλωσή μας ότι δεν θα αναπτύξουμε αυτού του είδους τους πυραύλους στο ευρωπαϊκό μέρος, εάν τους κατασκευάσουμε, αν μας πει ότι δεν θα το κάνει κανείς από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Ευρώπη; Όχι. Δεν απάντησαν ποτέ. Αλλά είμαστε ενήλικες, είμαστε όλοι ενήλικες εδώ. Τι πρέπει να κάνουμε σε αυτή την κατάσταση; Σχετικά με τις βάσεις – Γνωρίζω για τις αντίστοιχες ρήτρες στο ουκρανικό σύνταγμα. Επιτρέπει τη δημιουργία κέντρων εκπαίδευσης. Αλλά αυτά μπορεί να είναι οτιδήποτε, θεωρημένο ως κέντρο εκπαίδευσης. Όπως είπα ήδη, και ειπώθηκε επίσης δημόσια: τι θα συμβεί αν αύριο υπάρξουν πύραυλοι κοντά στο Kharkov – τι πρέπει να κάνουμε τότε; Δεν πηγαίνουμε εκεί με τους πυραύλους μας – αλλά οι πύραυλοι φέρονται στο κατώφλι μας. Φυσικά, εδώ έχουμε πρόβλημα.»
Αντιλαμαβανόμαστε λοιπόν για ποιον λόγο η φωνή της Ρωσίας έχει αποκλειστεί από την Δύση. Κανείς δεν πρέπει να μάθει την αλήθεια, ή έστω η συντριπτική πλειοψηφία των Ευρωπαίων δεν πρέπει να έρθει σε επαφή με τους ισχυρισμούς της Ρωσίας και του προέδρου της. Η Ευρώπη ως επαρχία της αμερικανικής αυτοκρατορίας ακούει μόνο τα διαγγέλματα του πλανητάρχη της, του Τζο Μπάιντεν. Ο φιλελευθερισμός δείχνει το πραγματικό του πρόσωπο για ακόμα μια φορά. Όμως ουδέν κρυπτόν υπό τον ήλιο!