Γράφει ο Αλέξανδρος Καρράς
Στον παλιό καλό ελληνικό κινηματογράφο υπήρχε αγάπη, έρωτας και φιλότιμο. Ο πλούσιος ερωτευόταν το φτωχό κορίτσι κι ο σκληρός πατέρας δεν ήθελε να ξεπέσει η τάξη του ή το πλουσιοκόριτσο που ερωτευόταν ένα καλό και άξιο παλικάρι της φτωχολογιάς έφευγε από το σπίτι γιατί ο αριστοκράτης πατέρας, βιομήχανος ή εφοπλιστής, δεν ήθελε τον «ξυπόλητο». Κάπως έτσι ήταν κάποτε η κοινωνία μας, σύμφωνα πάντα με την κινηματογραφική μυθοπλασία της Ελλάδας. Όμως η ζωή δεν είναι μυθιστόρημα ή παραμύθι με happy end. Ποιος δεν έχει ακούσει την ατάκα «άτιμη κοινωνία, άλλους τους ανεβάζεις κι άλλους τους κατεβάζεις»; Στις ταινίες αυτές ήταν το καλό παιδί του λιμανιού που σεβόταν το κορίτσι, ήταν ο μάγκας μα από το καφενείο που σεβόταν την πλούσια και δεν τον ενδιέφεραν τα λεφτά της παρά μόνο ο έρωτάς του για αυτήν. Ήταν ο αδερφός που προστάτευε την αδερφή του από το ρεμάλι που την κορόιδευε.
Ήταν πράγματι έτσι η ζωή κάποτε στην Ελλάδα; Ή μήπως λόγω της υπερσυντηρητικής κοινωνίας πολλά πράγματα καλύπτονταν; Μήπως επειδή τα μέσα ενημέρωσης ήταν ένα ραδιόφωνο, μια εφημερίδα και μια τηλεόραση για πολύ λίγους δεν μάθαινε όλη η Ελλάδα την ανηθικότητα της κοινωνίας; Μπορούμε όντως να πιστεύουμε ότι η κοινωνία τώρα έγινε άτιμη και πριν μερικές δεκαετίες ήταν τίμια, ηθική και φιλότιμη; Μήπως εξιδανικεύουμε το παρελθόν; Μήπως φταίνε οι κινηματογραφικές ταινίες; Μπορεί η πόρνη που έμενε στο ημιυπόγειο να είχε τιμή, αλλά η νεολαία στην οποία δίδασκε ο καθηγητής ήταν μέσα στην αλητεία, τις προγαμιαίες σχέσεις και τις κλοπές. Οι γνωστοί τέντι μπόιδες, λοιπόν, από πού προέκυψαν; Γιατί βγήκε ο νόμος 4000, αφού η κοινωνία είχε αρχές κι η συντηρητική οικογένεια με την πατρίδα και τη θρησκεία έβγαζε καλά παιδιά;
Σήμερα υπάρχει φτώχεια θα μας πει κάποιος. Και τότε υπήρχε φτώχεια όμως. Αν η φτώχεια είναι η μητέρα του κακού, τότε θα ήταν η μητέρα του κακού και το ’50 και το ’60 και το ’70. Οι κυβερνήσεις δεν ήταν και τότε διεφθαρμένες; Τελικά η εξουσία διαφθείρει σε όλες τις εποχές ή μόνο σε περιόδους παρακμής; Όσο πιο ψηλά βρίσκεται ο άνθρωπος είναι περισσότερο διεφθαρμένος λόγω της οικονομικής ισχύος και της κοινωνικής του θέσης και του αξιώματος ή όχι; Όλα αυτά τον κάνουν να νιώθει υπεράνω όλων και υπεράνω πάσης υποψίας λόγω κύρους και τίτλου; Αγαπητέ αναγνώστη, ίσως ήδη σε προβλημάτισα. Κι ελπίζω να σε προβλημάτισα όσο προβληματίζεται κι ο γράφων.
Προβληματίζομαι λοιπόν, επειδή πιστεύω βαθύτατα ότι δεν ισχύει αυτό που λέμε όλοι «πώς έγινε έτσι η κοινωνία;» ή «πώς γίναμε έτσι;» ή «πού φτάσαμε;». Ίσως φτάσαμε σε μια εποχή που πλέον ο άνθρωπος δεν μπορεί να κρυφτεί για καμία του πράξη, είτε πταίσματος είτε κακουργήματος. Ίσως πλέον η τεχνολογία και όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να διαδώσουν τόσο ταχύτατα μια είδηση, οι Αρχές έχουν τέτοια τρομερά τεχνολογικά μέσα προς εξακρίβωση της οποιασδήποτε υπόθεσης, που κανένας δε μπορεί να κρυφτεί για πολύ. Ειλικρινά πιστεύω ότι ήμασταν πάντα έτσι, πάντα μέσα σε μια κοινωνία κυριαρχεί η ατιμία πίσω από διάφορα προσωπεία, όπως η ευσέβεια κι οι μεγάλοι σταυροί, ο πατριωτισμός, η οικογένεια, ο σοσιαλισμός κι η δήθεν φιλανθρωπία (αριστερής έκφρασης ή θρησκευτικής).
Φαίνεται πως στον 21ο αιώνα ζούμε τη μεγάλη αποκάλυψη του ανθρώπινου όντος κι όσα αποκαλύπτονται στον Κολωνό, στην Πάτρα ή οπουδήποτε αλλού, ακόμα κι όσα βγαίνουν στο φως για την ελίτ της χώρας είναι απλά επειδή έπεσαν «θύματα της δύναμης της πληροφόρησης και της τεχνολογίας» τα κτήνη που κυκλοφορούσαν ανάμεσά μας υποκρινόμενα τον οποιοδήποτε ρόλο. Εν κατακλείδι, δε γίναμε έτσι, η άτιμη κοινωνία ήταν όντως άτιμη.
